Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB),merakla beklenen Mayıs Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu'nu yayımladı. Rapora göre, yıllık enflasyon, temel mallarda sınırlı olmak üzere, tüm ana gruplarda gerileme gösterdi. Peki, bu gerileme ne anlama geliyor? İşte rapordaki dikkat çekici detaylar ve enflasyonun geleceğine dair ipuçları.

Enflasyonda Beklenen Düşüş Gerçekleşti Mi?

Mayıs ayında, gıda grubu fiyatlarındaki düşüş dikkat çekti. Özellikle işlenmemiş gıda alt grubundaki gerileme, bu düşüşte önemli rol oynadı. Meyve fiyatlarındaki olumsuz seyre rağmen, sebze ve diğer bazı işlenmemiş gıda kalemlerindeki düşüşler, genel gıda enflasyonunu aşağıya çekti. Enerji grubunda ise şebeke suyu fiyatlarındaki artış ve nisan ayında elektrikte mesken tarifelerinde yapılan düzenlemenin etkileri görüldü. Döviz kuru gelişmelerinin etkisi ise zayıflayarak da olsa, özellikle dayanıklı tüketim malları üzerinde hissedilmeye devam etti.

Giyim ve ayakkabı sektöründe devam eden sezon geçişi nedeniyle fiyatlar yükselirken, bu artışın bir önceki yıla göre daha düşük gerçekleşmesi dikkat çekti. Hizmet grubunda ise aylık fiyat artışı yavaşladı. Bu yavaşlama, kira hariç tüm alt gruplarda gözlemlendi. Aylık üretici fiyatları, enerji grubu öncülüğünde artış gösterirken, yıllık üretici enflasyonu da yükseldi. Ancak, tüm ana eğilim göstergeleri bir önceki aya kıyasla gerileme gösterdi. Bu durum, enflasyonda kademeli bir yavaşlama eğilimi olduğunu işaret ediyor.

Rapora göre, B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları azalarak sırasıyla yüzde 34,81 ve yüzde 35,37 olarak gerçekleşti. Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, gıda ve alkolsüz içecekler, hizmet, enerji ve alkol-tütün-altın gruplarının katkıları azaldı. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, tüketici fiyatlarının aylık artışı bir önceki aya göre yavaşladı. TCMB bünyesinde takip edilen göstergeler, mayıs ayında enflasyonun ana eğiliminde aylık bazda belirgin bir düşüşe işaret etti.

Hizmet ve Temel Mal Fiyatlarında Son Durum Ne?

Hizmet fiyat artışı mayıs ayında yavaşlayarak yüzde 1,74 olarak gerçekleşti. Hizmet grubu yıllık enflasyonu ise azalarak yüzde 51,19 oldu. Yıllık enflasyon ulaştırmada artarken, diğer alt gruplarda gerileme görüldü. Aylık bazda kira alt grubu fiyat artışında öne çıktı. Talep koşulları, döviz kuru gelişmeleri ve gıda fiyatlarına duyarlılığı yüksek olan lokanta-otel fiyatları, nisan ayındaki hızlanma sonrası mayıs ayında daha ılımlı bir artış gösterdi. Diğer hizmetler alt grubunda fiyat artışı yavaşlarken, eğitim hizmetleri fiyatları da düşük bir oranda arttı.

Temel mal grubu fiyatları ise Türk lirasındaki gelişmelerin etkisiyle yüzde 3,26 arttı. Grup yıllık enflasyonu ise azalarak yüzde 20,02 oldu. Dayanıklı tüketim mallarında fiyat artışı bir miktar güç kaybetse de yüksek seyretti. Otomobil ve beyaz eşya fiyatlarındaki artışlar bu durumu etkilerken, mobilya fiyatları ılımlı seyretti ve tüketici elektroniği alt kaleminde fiyat düşüşleri kaydedildi. Giyim ve ayakkabı alt grubu fiyat artışında ise devam eden sezon geçişinin etkisi görüldü.

• Gıda ve Alkolsüz İçecekler: Yüzde 0,71 düşüş
• Hizmet: Artış yavaşladı
• Enerji: Yüzde 2,15 artış
• Temel Mal: Yüzde 3,26 artış

Enerji fiyatları mayıs ayında artarken, grup yıllık enflasyonu azaldı. Şebeke suyu tarifelerindeki yüksek artış ve elektrik fiyatlarındaki düzenlemenin etkisi görüldü. Küresel gelişmelerle gerileyen petrol fiyatları nedeniyle akaryakıt fiyatları yataya yakın seyretti. Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları ise düştü. İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki düşüş, bu gruptaki gerilemede etkili oldu. İşlenmiş gıda alt grubu aylık enflasyonu zayıflasa da, işlenmiş et ürünlerindeki fiyat artışı dikkat çekti.

Enflasyon Beklentileri ve Gelecek Senaryoları

TCMB'nin Mayıs Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu, enflasyonda bir miktar rahatlama olduğunu gösterse de, risklerin hala devam ettiğini ortaya koyuyor. Döviz kuru hareketleri, küresel enerji fiyatları ve talep koşulları, enflasyonun geleceği üzerinde belirleyici olacak. Uzmanlar, TCMB'nin sıkı para politikası duruşunu sürdürmesi ve yapısal reformların hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor. Aksi takdirde, enflasyonla mücadelede kalıcı başarı sağlanması zor görünüyor.