Küresel borçlar, 2024'ün ilk çeyreğinde rekor seviyeye ulaşarak 324,3 trilyon dolara yükseldi. Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından yayımlanan "Küresel Borç Monitörü" raporuna göre, bu artışta Çin, Fransa ve Almanya başı çekerken, Türkiye'de borç seviyelerinde düşüş gözlemlendi. Peki, bu durum Türkiye ekonomisi için ne anlama geliyor? İşte detaylar...

Küresel Borç Dağları Büyüyor

IIF'nin raporuna göre, küresel borç tutarı yılın ilk çeyreğinde 7,5 trilyon doların üzerinde artış gösterdi. Bu artış, özellikle Çin, Fransa ve Almanya'dan kaynaklandı. Gelişmiş ekonomilerin toplam borcu 217,7 trilyon dolara ulaşırken, gelişmekte olan ülkelerde bu rakam 106,5 trilyon dolar olarak kaydedildi. Gelişmekte olan ülkelerdeki borcun GSYH'ye oranı ise yüzde 245 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Bu durum, özellikle bu ülkelerin ekonomik kırılganlıklarını artırabilir.

Küresel borcun dağılımına bakıldığında, hane halkına ait borçlar 60,4 trilyon dolara, finansal olmayan şirketlere ait borçlar 93,9 trilyon dolara, kamu borçları 97,1 trilyon dolara ve finansal şirketlere ait borçlar 72,9 trilyon dolara yükseldi. Bu veriler, borcun farklı sektörler üzerindeki yükünü açıkça gösteriyor.

Türkiye'nin Borç Durumu

Rapora göre, Kanada, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye'de borç seviyelerinde azalış görüldü. Türkiye'de borçların GSYH'ye oranları dikkate alındığında, yılın ilk çeyreğinde hane halkına ait borçlar yüzde 9,5'e, finansal olmayan şirketlere ait borçlar yüzde 36,4'e, kamu borçları yüzde 28,2'ye ve finansal sektöre ait borçlar yüzde 18'e geriledi. Bu düşüş, Türkiye ekonomisi için olumlu bir işaret olarak değerlendirilebilir. Ancak, küresel ekonomik gelişmelerin Türkiye üzerindeki etkileri yakından takip edilmeli.

• Hane halkı borçları: %9,5
• Finansal olmayan şirket borçları: %36,4
• Kamu borçları: %28,2
• Finansal sektör borçları: %18

Borç GSYH Oranı Düşüyor Mu?

Küresel borcun GSYH'ye oranı art arda dördüncü çeyrekte düşerek yüzde 325 oldu. Toplam GSYH'ye oranları dikkate alındığında, hane halkına ait borçlar ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 60,5'ten yüzde 59,2'ye, finansal olmayan şirketlere ait borçlar yüzde 92,1'den yüzde 91,3'e ve finansal sektöre ait borçlar yüzde 78,3'ten yüzde 77'ye geriledi. Aynı dönemde kamuya ait borçlar yüzde 96,9'dan yüzde 97,9'a çıktı. Bu durum, özel sektörün borç yükünün azalmasına rağmen kamu borçlarının arttığını gösteriyor.

Küresel borçların rekor seviyeye ulaşması, dünya ekonomisi için önemli bir risk faktörü oluşturuyor. Özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki yüksek borç seviyeleri, ekonomik istikrarsızlıkları tetikleyebilir. Türkiye'de ise borç seviyelerindeki düşüş, olumlu bir gelişme olarak değerlendirilse de, küresel ekonomik gelişmelerin etkileri göz ardı edilmemeli. Uzmanlar, Türkiye'nin borç yönetiminde dikkatli olması ve ekonomik reformları sürdürmesi gerektiğini vurguluyor.