Küresel piyasalar, haftaya ABD ile diğer ülkeler arasındaki ticari belirsizliklerin yeniden artabileceğine dair endişelerle satış baskısıyla başladı. Özellikle ABD yönetiminin uyguladığı korumacı politikaların ekonomi ve ticaret üzerindeki olası etkileri yatırımcıları tedirgin ediyor. Küresel çapta tarifeler başta olmak üzere birçok belirsizlik unsuru mevcutken, ABD Başkanı Donald Trump'ın sık değişen politikaları da karar alma süreçlerini zorlaştırıyor.

Ticaret Savaşları Korkusu Piyasaları Vurdu

Trump'ın tarifelerin erteleme tarihinin sonu olan 9 Temmuz yaklaşırken, ABD ile ticaret yapan ülkelere uygulanacak tarifeleri mektup yoluyla bildireceğini ve 1 Ağustos'ta yürürlüğe gireceğini açıklaması, yatırımcıları temkinli bir duruş sergilemeye itti. Bu durum, küresel piyasalarda risk algısını artırırken, ticaret savaşlarıyla enflasyon risklerinin devam etmesi ve şirket kârlılıklarının olumsuz etkilenebileceğine yönelik endişelerle piyasalar yeni haftaya satış baskısıyla başladı.

Trump'ın bugün ülkelere gümrük vergisi mektupları göndermeye başlaması bekleniyor. Ayrıca Trump'ın sabah saatlerinde BRICS'in ABD karşıtı politikalarına uyum gösteren ülkelere yüzde 10 tarife getirileceğini açıklaması, ticaret savaşı risklerine ilişkin endişelerin daha da artmasına neden oldu. Analistler, ABD'de geçen hafta ekonomik verilerin olumlu etkisiyle S&P 500 ve Nasdaq endeksinin rekor kırdığını hatırlatarak, yeni haftada Trump'ın ticaret politikalarına ilişkin endişelerin öne çıktığını belirtiyor.

ABD Ekonomisindeki Son Gelişmeler

Öte yandan, dünya genelinde ekonomik ve jeopolitik endişeler sürerken, geçen hafta ABD ekonomisine dair gelişmeler de yatırımcılar tarafından yakından izlendi. ABD Başkanı Trump, Kongre'den geçen kapsamlı vergi indirimleri ve harcama kesintileri içeren tasarıyı imzalayarak yasalaştırdı. Trump tasarıyla ilgili olarak "Bu yasa tasarısı muazzam bir ekonomik büyümeyi tetikleyecek ve ülkeyi ayakta tutan çalışkan vatandaşları ayağa kaldıracak." değerlendirmesinde bulundu.

Bahsedilen tasarının ülkenin bütçe açığını 2034'e kadar 3,4 trilyon dolar genişleteceği tahmin edilirken, Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, IMF'nin ABD'nin bütçe açığını zamanla düşürmesi gerektiği yönündeki tutumunu koruduğunu belirtti. Bu gelişmelerin yanı sıra geride kalan haftada ABD'de açıklanan istihdam raporu ülkede iş gücü piyasasının güçlü kaldığına işaret etti. Fed'in para politikası kararlarında önemli ağırlığı bulunan iş gücü piyasasına dair alınan olumlu sinyaller Bankanın gevşeme döngüsüne ilişkin belirsizlik oluşturdu.

Merkez Bankalarının Rolü ve Piyasa Beklentileri

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in yıl genelinde toplam 3 kez faiz indirimi yapacağına ilişkin öngörüler zayıflarken, Fed'in eylülde politika faizini 25 baz puan indireceği ihtimali yüzde 88'den yüzde 66'ya geriledi. Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,3310 seviyelerinde seyrediyor. Altının ons fiyatı ise cuma günü yüzde 0,3 yükselişle 3 bin 337,20 dolara çıkarken, şu sıralarda yüzde 0,9 azalışla 3 bin 307 dolardan işlem görüyor. Dolar endeksi cuma günü 97,18 seviyesinden haftayı tamamlarken, haftanın ilk işlem gününde 97,15 seviyesinde bulunuyor.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu üyesi 8 ülke, ağustosta petrol üretimini temmuza göre günlük 548 bin varil artırma kararı aldı. Karar sonrası Brent petrolün varil fiyatı yeni günde yüzde 0,43 azalışla 67,6 dolardan işlem görüyor. ABD'de Bağımsızlık Günü tatili dolayısıyla New York Borsası cuma gününü kapalıydı. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif seyirle başladı.

Avrupa ve Asya Borsalarında Son Durum

Avrupa borsaları, Başkan Trump'ın "kurtuluş günü" gümrük vergilerine verdiği 90 günlük aranın dolmasına 2 gün kalması ve Japonya ve Avrupa Birliği (AB) gibi büyük ticaret ortaklarıyla halen bir ticaret anlaşmasının olmaması nedeniyle baskı altında. Çin ve AB arasında tırmanan diplomatik ve ticari gerilimin işaretleri olarak Pekin'in bu ayın sonunda AB liderleriyle yapılması planlanan iki günlük zirvenin bir bölümünü iptal etme niyetinde olduğuna dair haber akışı da Avrupa borsalarında risk iştahının azalmasına neden oldu.

Asya piyasalarında ise yeni haftada tarifelere ilişkin belirsizliklerin etkisiyle negatif bir seyir öne çıkıyor. Trump, daha önce Japonya ile de ticaret anlaşması yapabileceklerinden şüpheli olduğunu belirtmişti. Bu yüzden Japonya'ya bir mektup yazacağını belirten Trump "Size çok teşekkür ediyoruz ve ihtiyacımız olan şeyleri yapamayacağınızı biliyoruz, bu nedenle yüzde 30, yüzde 35 ya da bizim belirlediğimiz rakam neyse onu ödüyorsunuz." ifadelerini kullanmıştı.

Sonuç olarak, küresel piyasalar ticaret savaşları endişesiyle dalgalanırken, yatırımcılar dikkatli bir şekilde gelişmeleri takip ediyor. ABD'nin ticaret politikaları, merkez bankalarının kararları ve ekonomik veriler piyasaların yönünü belirlemede kritik rol oynayacak. Önümüzdeki günlerde piyasalardaki volatilite ve belirsizliklerin devam etmesi bekleniyor.