Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB),Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu'nu yayımladı. Rapor, yıllık enflasyonun gıda ve hizmet gruplarında gerilerken diğer ana gruplarda yükseliş kaydettiğini ortaya koydu. Bu durum, ekonomideki karmaşık tabloyu gözler önüne seriyor. Peki, bu rapor ne anlama geliyor? İşte detaylar:

Enflasyonda Son Durum: Yükseliş ve Düşüşler Bir Arada

TCMB'nin raporuna göre, aylık bazda hizmet ve enerji grupları fiyat artışlarıyla öne çıkarken, gıda fiyatları sınırlı bir oranda geriledi. İşlenmemiş gıda fiyatları sebze öncülüğünde düşüş gösterirken, işlenmiş gıdada aylık fiyat artışı yavaşladı. Bu durum, mutfaklardaki yangının bir nebze olsun söndüğünü gösterse de, diğer alanlardaki artışlar endişe verici.

• Gıda Enflasyonu: Düşüş var, ancak sınırlı.
• Hizmet ve Enerji: Fiyat artışları devam ediyor.
• Üretici Enflasyonu: Jeopolitik gelişmelerden olumsuz etkileniyor.

Enerji grubunda son dönem jeopolitik gelişmelerin etkileri hissedilirken, küresel gelişmeleri takiben güçlenen akaryakıtın yanı sıra şebeke suyu grup aylık fiyat artışını sürükleyen kalemler oldu. Hizmet grubunda aylık enflasyon güçlenirken, bu dönemde bayram ve akaryakıt fiyatları etkisiyle yükselen ulaştırma hizmetlerinin yanı sıra eğitim ve kira alt kalemleri öne çıktı.

Üretici ve Tüketici Enflasyonu Arasındaki Makas Açılıyor mu?

Üretici enflasyonu, son dönemdeki jeopolitik gelişmelerden olumsuz yönde etkilendi. Aylık üretici enflasyonunun enerji kalemleri öncülüğünde görece yüksek bir artış göstermesi neticesinde, yıllık üretici enflasyonu 1,32 puan artışla yüzde 24,45 oldu. Bu durum, üreticilerin maliyetlerinin arttığını ve bu maliyetlerin zamanla tüketiciye yansıyabileceğini gösteriyor.

Rapora göre, yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, temel mallar, enerji ve alkol-tütün-altın gruplarının katkıları bir önceki aya kıyasla artarken, gıda ve alkolsüz içecekler ile hizmet gruplarının katkıları azaldı. Bu durum, enflasyonun farklı alanlarda farklı hızlarda ilerlediğini ve genel bir düşüş eğiliminden bahsetmenin zor olduğunu gösteriyor.

Hizmet Sektöründeki Fiyat Artışları Dikkat Çekiyor

Hizmet fiyat artışı haziran ayında yüzde 2,73 ile önceki aya kıyasla yükselirken, grup yıllık enflasyonu 0,85 puan azalarak yüzde 50,34 oldu. Yıllık enflasyon diğer hizmetler alt grubunda sınırlı bir miktar artarken diğer alt gruplarda geriledi. Aylık bazda fiyat artışlarında, ulaştırma, eğitim ve kira öne çıkarken, diğer alt kalemlerde daha ılımlı bir seyir izlendi.

Haziran ayında, ulaştırma hizmetleri fiyatları bayram ve akaryakıt fiyat gelişmelerinin etkisiyle yüzde 4,01 arttı. Bu gelişmede, kara yolu ile şehirler arası yolcu taşımacılığı fiyatlarındaki yükseliş (yüzde 23,57) ana belirleyici oldu. Diğer hizmetler alt grubunda, eğitim hizmetleri aylık enflasyonu özel okul ücret gelişmelerine istinaden bir önceki aya kıyasla güçlendi.

Bu dönemde, aylık kira enflasyonu kontrat yenileme oranındaki mevsimsel yükselişin de etkisiyle önceki aya kıyasla artarak yüzde 3,97 oranında gerçekleşirken, grup yıllık enflasyonu 1,97 puan düşüşle yüzde 82,97 olarak gerçekleşti. Mayıs ayında ılımlı bir artış gösteren lokanta-otel fiyatları haziran ayında yüzde 2,10 ile bu eğilimini görece korudu.

TCMB'nin raporu, enflasyonla mücadelede henüz istenilen seviyeye gelinemediğini gösteriyor. Gıda fiyatlarındaki düşüşler sevindirici olsa da, enerji, hizmet ve üretici enflasyonundaki artışlar dikkatle takip edilmesi gereken bir durum. Önümüzdeki dönemde, para politikalarının ve yapısal reformların enflasyonla mücadelede nasıl bir rol oynayacağı merakla bekleniyor. Enflasyonun seyrini etkileyecek küresel gelişmeler ve jeopolitik riskler de yakından izlenmeli.