Çanakkale Savaşı'nın üzerinden 110 yıl geçmesine rağmen, savaşın dehşetini gözler önüne seren detaylar gün yüzüne çıkmaya devam ediyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdür Yardımcısı Dr. İsmail Sabah, 19 Mayıs 1915'teki Türk taarruzunun ardından yaşananları aydınlatan önemli bir belgeyi paylaştı: 2'nci Tümen'e bağlı 1'inci Alay'ın 3'üncü Tabur doktoru Yüzbaşı Mehmet Cemal'in raporu.

Çanakkale'de Dayanılmaz Koku ve Şehitlerin Defni

Yüzbaşı Mehmet Cemal'in raporu, savaşın en acımasız yüzünü sergiliyor. Dr. İsmail Sabah, raporda yer alan ifadelerin savaşın şiddetini ve insanlık dramını açıkça ortaya koyduğunu belirtiyor. Raporda, "Koku dayanılmazdı. Askerler kokudan dolayı iş yapmaktan çekinmekteydi. Kimi zaman nasihatle, kimi zaman da zorlukla şühedanın defnini gerçekleştirdim. Açılan geniş çukurlara şüheda defnettirildi. Taşınamayacak durumda olanlar ise oldukları yere defnedildi" ifadeleri yer alıyor.

Türk Kıtalarına Yağan Mermi Yağmuru

Dr. Sabah'ın verdiği bilgilere göre, taarruza katılan 42 bin Türk askerinden yaklaşık 10 bini şehit ya da yaralı düşmüştü. En çarpıcı detay ise Türk kıtalarının üzerine atılan mermi sayısıydı: Tam 948 bin! Bu rakam, savaşın ne denli şiddetli geçtiğini ve Türk askerinin hangi koşullar altında mücadele ettiğini gözler önüne seriyor.

Atatürk'ün Tarihi Emri ve Mücadelenin Devamı

Dr. İsmail Sabah, 3 Mayıs 1915 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün Çanakkale Muharebeleri sırasında verdiği tarihi emri de hatırlattı: "'Uhdemize tevdi edilen vazife-i namus ve vatanı eksiksiz yerine getirmek için bir adım dahi geri gitmek yoktur. Bu esnada uyku ve istirahat aramanın, bu uyku ve istirahatten yalnız bizim değil, bütün bir milletin mahrum kalacağını hepinize hatırlatırım' diyerek mücadelenin süreceğine dikkat çekmişti." Bu emir, Türk askerinin vatan sevgisi ve fedakarlığının en önemli göstergelerinden biri olarak tarihe geçti.

Çanakkale'nin Unutulmaz Mirası

Çanakkale Savaşı, Türk milletinin bağımsızlık ve vatan sevgisi uğruna verdiği en büyük mücadelelerden biridir. Yüz binlerce şehidin kanıyla sulanan bu topraklar, bugün hala o günlerin acısını ve kahramanlığını taşımaktadır. Yüzbaşı Mehmet Cemal'in raporu gibi belgeler, savaşın gerçek yüzünü anlamamıza ve şehitlerimizin fedakarlığını unutmamamıza yardımcı oluyor. Çanakkale, sadece bir savaş değil, aynı zamanda bir milletin yeniden doğuşunun ve bağımsızlık aşkının sembolüdür.