İstanbul'da dün yaşanan 6.2 büyüklüğündeki deprem, şehirdeki binaların güvenliği konusunu yeniden gündeme taşıdı. Vatandaşlar, olası bir büyük depremde binalarının ne kadar dayanıklı olduğunu merak ederken, uzmanlar da önemli uyarılarda bulunuyor. AFAD'ın ilk analizine göre, depremde 15 km uzunluğunda ve 9,5 km genişliğinde bir hat kırıldı ve fay üzerinde 30 santimetrelik yer değiştirme yaşandı. Peki, İstanbul'daki binalar gerçekten ne kadar güvenli ve deprem anında neler yapılmalı?
İstanbul'daki Binaların Durumu: Riskler ve Gerçekler
İstanbul, deprem kuşağında yer alan bir şehir olması nedeniyle sürekli bir risk altında. Özellikle 1999 Marmara Depremi'nden önce inşa edilen binaların büyük bir kısmı, günümüzdeki deprem yönetmeliklerine uygun değil. Bu binalarda kullanılan malzemelerin kalitesi, inşaat teknikleri ve zemin etüdü gibi faktörler, deprem dayanıklılığını doğrudan etkiliyor. Uzmanlar, bu tür binaların acilen risk analizlerinin yapılması ve güçlendirme çalışmalarına başlanması gerektiğini vurguluyor.
- Bina yaşı: Özellikle 2000 yılından önce inşa edilen binalar risk taşıyor.
- Yapı malzemesi: Kalitesiz beton ve demir kullanımı, binaların dayanıklılığını azaltıyor.
- Zemin etüdü: Zeminin sıvılaşma riski taşıması, binalar için büyük bir tehlike oluşturuyor.
- Ruhsat durumu: Ruhsatsız veya kaçak yapılar, genellikle daha düşük standartlarda inşa edildiği için daha riskli.
Bununla birlikte, son yıllarda yapılan yeni binaların büyük bir kısmı, güncel deprem yönetmeliklerine uygun olarak inşa ediliyor. Ancak, bu binaların da düzenli olarak kontrol edilmesi ve bakımlarının yapılması gerekiyor.
Deprem Anında Ne Yapmalı? Hayat Kurtaran Öneriler
Deprem anında doğru davranışlar sergilemek, hayatta kalma şansını önemli ölçüde artırabilir. İşte deprem sırasında ve sonrasında yapılması gerekenler:
- Sakin Olun: Panik yapmak yerine, sakin kalmaya çalışın ve çevrenizdeki insanları da sakinleştirmeye çalışın.
- Güvenli Bir Yer Bulun: Sarsıntı sırasında bina içindeyseniz, sağlam bir masa veya sıranın altına girin veya duvar dibine çömelin. Başınızı ve ensenizi koruyun.
- Pencerelerden Uzak Durun: Cam kırıkları ve düşen cisimlerden korunmak için pencerelerden uzak durun.
- Asansörü Kullanmayın: Deprem sırasında asansör kullanmak son derece tehlikelidir. Merdivenleri kullanın, ancak merdivenlerin de hasar görmüş olabileceğini unutmayın.
- Dışarıdaysanız Açık Alanda Kalın: Bina, ağaç ve elektrik direklerinden uzak durun.
- Araç Kullanıyorsanız Durun: Mümkünse güvenli bir yerde durun ve sarsıntı geçene kadar araç içinde kalın.
- Deprem Sonrası Kontrolleri Yapın: Binadan çıktıktan sonra, gaz ve su vanalarını kapatın. Elektrik kablolarına dokunmayın.
- Yetkililerin Uyarılarını Dikkate Alın: AFAD ve diğer yetkililerin yapacağı uyarılara kulak verin ve talimatlarına uyun.
AFAD'dan Açıklama: Hazırlıklı Olmak Şart
AFAD, İstanbul depreminin ardından yaptığı açıklamada, vatandaşların depreme hazırlıklı olması gerektiğini vurguladı. AFAD yetkilileri, "Deprem, Türkiye'nin bir gerçeği. Bu nedenle, her zaman hazırlıklı olmalıyız. Ailece bir acil durum planı hazırlayın, deprem çantası hazırlayın ve düzenli olarak tatbikatlar yapın" dedi. Ayrıca, binaların deprem dayanıklılığının kontrol edilmesi ve riskli binaların güçlendirilmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
İstanbul'da yaşanan son deprem, şehirdeki binaların güvenliği ve deprem hazırlığı konusundaki eksiklikleri bir kez daha gözler önüne serdi. Uzmanların uyarıları ve AFAD'ın açıklamaları, vatandaşların bu konuda daha bilinçli ve hazırlıklı olması gerektiğini gösteriyor. Unutmayalım ki, deprem değil, binalar öldürür. Bu nedenle, binalarımızın güvenliğini sağlamak ve deprem anında doğru davranışlar sergilemek, hayati önem taşıyor.
