Atölye BİA, 26 Haziran 2025 tarihinde toplumsal cinsiyet odaklı habercilik üzerine yoğun bir atölye çalışması düzenledi. Kadınlara ve çocuklara yönelik şiddet davalarının takibi ve bu tür olayların haberleştirilmesinde dikkat edilmesi gereken etik ilkeler ele alındı. Atölye, teorik bilgiler ve gazetecilik uygulamalarının birleşimiyle zengin bir içerik sundu.

Toplumsal Cinsiyet Odaklı Haberciliğin Temelleri

Atölyede, toplumsal cinsiyet odaklı haberciliğin temelini oluşturan kavramlar tartışıldı. Katılımcılar şu sorulara yanıt aradı:

• Toplumsal cinsiyet nedir?
• Toplumsal cinsiyet odaklı habercilik ne anlama gelir?
• bianet, bu habercilik anlayışını nasıl uyguluyor?
• Çocuk istismarı haberleri nasıl yazılır?
• Basın en çok hangi hataları yapıyor?

Atölye BİA'nın düzenlediği bu çalışmanın yürütücülüğünü, bianet Kadın ve LGBTİ+ Haberleri Editörü Evrim Kepenek, gazeteci Banu Güven ve Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı'ndan Dr. Öğr. Üyesi Selime Büyükgöze üstlendi.

Uzmanlardan Toplumsal Cinsiyet Analizi

Atölyenin sabahki oturumunda Selime Büyükgöze, toplumsal cinsiyet kavramını hem kuramsal hem de pratik yönleriyle katılımcılara aktardı. Toplumsal cinsiyetin eğitimden yargıya, medyadan siyasal yaşama kadar birçok alandaki etkisine değinen Büyükgöze, Türkiye'de kadınların siyasal temsilinin düşüklüğünü vurguladı. Büyükgöze, "Kadınların karar alma mekanizmalarında yok denecek kadar az olduğunu görüyoruz. İstanbul gibi bir megakentte sadece üç kadın belediye başkanı var," dedi. Kadına yönelik şiddetin de bu eşitsizliklerin bir sonucu olduğunu belirten Büyükgöze, "Şiddet yalnızca bir eylem değil, bir fikir. Kadına şiddet uygulayan kişi, bunu bir hak olarak görebiliyor çünkü toplum ona bu yetkiyi zımnen veriyor," ifadelerini kullandı.

Haberin Dili ve Gazetecinin Sorumluluğu

bianet Kadın Haberleri editörü Evrim Kepenek, toplumsal cinsiyet odaklı haberciliğin temel ilkelerini aktardı. Haberin sadece bilgi vermekle kalmayıp, aynı zamanda bir adalet ve hak savunusu meselesi olduğunu söyleyen Kepenek, "Her haber bir iz bırakır. O izin mağduriyet yaratmaması gerekir," dedi. Kepenek, haber yazarken dikkat edilmesi gereken temel noktaları şöyle sıraladı:

• Haber dili hak odaklı olmalıdır.
• Mağduru yeniden mağdur etmemeli, kimliğini ifşa etmemeli.
• Şiddet olaylarında yöntemi anlatmak yerine, sonucu ve etkilerini ön plana çıkarmalı.
• Pornografik detaylardan kaçınılmalı.
• Haberde kullanılan görsel ve istatistik dikkatle seçilmeli.
• Görünmeyen gerçeklikler görünür hale getirilmelidir.

Kepenek, "Toplumsal cinsiyet odaklı habercilik yapmak sadece kadın ya da çocuk haberleriyle sınırlı değildir. Spor, siyaset, ekonomi gibi tüm alanlarda hak temelli bir bakış açısına ihtiyaç var," diyerek gazetecilik etiğinin yalnızca doğru bilgi vermek değil, aynı zamanda zarar vermemek üzerine kurulması gerektiğini vurguladı.

Atölyenin sonunda katılımcılara örnek haber metinleri dağıtıldı ve bu metinlerin toplumsal cinsiyet duyarlılığına uygun hale getirilmesi istendi. Katılımcılar, haber dilini dönüştürme pratiği yaparak öğrendiklerini pekiştirdiler. Günün sonunda katılımcılara katılım sertifikaları verildi. Atölye, bilgi paylaşımının ötesinde, etik habercilik anlayışının yerleşmesi açısından önemli bir adım oldu.