DİSK/Genel-İş Emek Araştırma Dairesi'nin hazırladığı "Türkiye'de Genç İstihdamı Raporu", Türkiye'deki gençlerin işgücü piyasasındaki durumunu çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. Rapora göre, her 10 gençten yaklaşık 6'sı işgücü piyasasının dışında kalmış durumda. Bu durum, Türkiye'deki gençlerin istihdam sorununun ne kadar derin olduğunu gözler önüne seriyor. Peki, bu durumun nedenleri neler ve çözüm önerileri neler?

Genç İşsizliğinin Acı Gerçekleri

Rapora göre, Türkiye'de 15-24 yaş aralığındaki gençlerin yalnızca yüzde 39,5'i (yaklaşık 4 milyon 609 bin kişi) istihdamda. Geriye kalan yüzde 60,5'lik kesim ise işgücü dahilinde değil. Bu durum, gençlerin iş bulma konusunda yaşadığı zorlukları ve işgücü piyasasının gençlere yeterli fırsat sunmadığını gösteriyor. Özellikle genç kadınların durumu daha da vahim. 15-24 yaş arasındaki erkeklerin istihdam oranı yüzde 51,7 iken, aynı yaş grubundaki kadınların istihdam oranı sadece yüzde 26,4'te kalıyor. Bu da cinsiyet eşitsizliğinin işgücü piyasasında da kendini gösterdiğinin açık bir kanıtı.

Türkiye, Avrupa'nın Gerisinde

Türkiye'nin 2023 yılı itibarıyla 15-24 yaş grubundaki genç işsizlik oranı yüzde 17,4 seviyesindeydi. Bu oran, hem Avrupa Birliği (AB) ortalaması olan yüzde 14,5'in, hem de Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) ortalaması olan yüzde 10,5'in oldukça üzerinde. Türkiye, bu oranla raporda incelenen 15 ülke arasında genç işsizliğin en yüksek olduğu dördüncü ülke konumunda. Bu durum, Türkiye'nin genç istihdamı konusunda Avrupa ülkelerinin gerisinde kaldığını gösteriyor. Peki, bu durumun nedenleri neler? Uzmanlar, eğitim sistemindeki sorunlar, işgücü piyasasının ihtiyaçlarına uygun becerilere sahip olmayan gençlerin sayısının fazlalığı ve ekonomik koşulların genç istihdamını olumsuz etkilediği görüşünde.

NEET: Ne Eğitimde Ne İstihdamda Olan Gençler

15 ile 29 yaş arasında, ne eğitimde ne de istihdamda olan gençlerin sayısı (NEET) geçtiğimiz yıl 4 milyon 676 bin (yüzde 25,9) kişiye ulaştı. Bir başka deyişle her 4 gençten 1'i ne eğitimine devam ediyor ne de işgücüne katılıyor. Bu oran Türkiye'yi Avrupa'da zirveye taşırken Avrupa ülkelerinde bu oran bu oran 20'nin altında. Cinsiyet farkı, NEET verilerinde de net bir şekilde görülüyor. Ne eğitimde ne de istihdamda olan kadın sayısı, erkek sayısının iki katından fazla. 15-29 yaş arası erkeklerin 1 milyon 448 bini (yüzde 15,7) NEET statüsünde bulunurken, kadınlarda bu sayı 3 milyon 228 bine (yüzde 36,5) yükseliyor. Bu da her 3 genç kadından birinin, eğitimine devam etmediği hâlde istihdama da dahil olamadığını gösteriyor.

Genç işsizliği, Türkiye'nin geleceği için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Bu sorunun çözümü için, eğitim sisteminin iyileştirilmesi, işgücü piyasasının ihtiyaçlarına uygun becerilere sahip gençlerin yetiştirilmesi ve ekonomik koşulların iyileştirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde, genç işsizliği sorunu daha da derinleşebilir ve Türkiye'nin ekonomik ve sosyal kalkınması olumsuz etkilenebilir.