İzmir'in gözde turizm merkezi Çeşme, artık sadece plajları ve gece hayatıyla değil, aynı zamanda eşsiz tarımsal ürünleriyle de adından söz ettiriyor. Özellikle Çeşme'nin coğrafi işaretli damla sakızı, kilogramı 15 bin TL'ye kadar ulaşan fiyatıyla hem üreticinin yüzünü güldürüyor hem de bölge ekonomisine önemli katkılar sağlıyor. Peki, bu değerli ürünün sırrı ne ve gelecekte Çeşme'yi neler bekliyor?
Çeşme Damla Sakızı: Dünyada Tek!
Çeşme damla sakızı, dünyada sadece Yunanistan'ın Sakız Adası ile birlikte Çeşme'de yetişiyor olmasıyla büyük bir öneme sahip. 1959 yılında başlayan sakız ağacı üretimi, uzun yıllar boyunca yeterli ilgiyi görmediği için sekteye uğramıştı. Ancak son 20 yılda üreticilerin azimli çalışmaları sayesinde bu değerli ürün yeniden canlandırıldı. Bugüne kadar 40 bin fidan yetiştirilirken, bunların 20 bini toprakla buluşturuldu.
Coğrafi İşaretin Önemi
Çeşme damla sakızı, geçtiğimiz yıl Çeşme'nin coğrafi işaretli ikinci ürünü olarak tescillendi. Bu gelişme, hem üreticiler hem de bölge ekonomisi için büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. Üretici Hasan Ege Tütüncüoğlu, sakız ağacının yeniden canlanmasıyla birlikte Çeşme'nin dünya pazarında daha fazla pay almak için üretim kapasitesini artırma çabalarına devam ettiğini belirtiyor.
Gelecek Hedefleri
Çeşmeli üreticilerin hedefi büyük: 4-5 yıl içerisinde 1 tonun üzerinde damla sakızı üretmek! Bu doğrultuda, her yıl 50 bin sakız ağacı dikilmesi planlanıyor. Belediyeyle yapılan işbirliği sayesinde, yeşil alanlarda sakız ağacı dikimine devam ediliyor. Ayrıca, rüzgar enerjisi üretilecek alanların altındaki atıl arazilerde de sakız ağacı dikiminin önünün açılması hedefleniyor. Bu sayede, 10 yıl içinde dünya pazarında 500 bin ağacın üzerinde üretim yapılarak Çeşme'nin pazar payının %50'lere ulaşması hedefleniyor.
Sakız ağacının yeniden üretimi konusunda 1995 yılında başlatılan çalışmalar pek başarılı olamamıştı. Ancak üretici İbrahim Topal, bu alandaki çalışmalarını sürdürerek, hızla gelişen sakız fidanlarını toprakla buluşturmayı başardı. Yunanistan'da, Türklerin yaptığı bu sakız üretim çalışmalarına karşı bir tepki olarak, "Türkler sahte sakız üretiyor" şeklinde haberler yayımlandı. Oysa sakız ağacı, anavatanı olan Çeşme'den Sakız Adası'na taşınmış bir üründür ve Türkler tarafından da ekonomiye kazandırılmaktadır.
Çeşme'nin coğrafi işaretli damla sakızı, yüksek fiyatı ve eşsiz özellikleriyle sadece bir tarım ürünü olmanın ötesinde, bölgenin kültürel ve ekonomik kimliğinin önemli bir parçası haline gelmiştir. Üreticilerin azmi ve doğru stratejilerle, Çeşme damla sakızının dünya pazarında hak ettiği yeri alması ve bölgeye daha da büyük katkılar sağlaması bekleniyor.
