Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkan Yardımcısı İsmail Ertüzün'ün yaptığı açıklama, Türkiye'deki asgari ücret gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdi. 4/a kapsamında bulunan 17 milyon çalışanın %40'ının asgari ücret üzerinden prim ödediği belirtilirken, bu durum hem çalışanların geleceği hem de SGK'nın sürdürülebilirliği açısından önemli soruları beraberinde getirdi.

Asgari Ücretli Çalışan Sayısındaki Artışın Nedenleri

Asgari ücretli çalışan sayısındaki bu denli yüksek oran, Türkiye ekonomisinin ve iş gücü piyasasının önemli bir göstergesi olarak kabul ediliyor. Bu artışın temelinde yatan çeşitli faktörler bulunmaktadır:

• Enflasyon: Yüksek enflasyon, alım gücünü düşürerek daha fazla çalışanın asgari ücrete yakın veya asgari ücretle çalışmasına neden oluyor.
• İşsizlik: İşsizlik oranlarının yüksek olması, çalışanların daha düşük ücretlerle çalışmayı kabul etmesine yol açıyor.
• Eğitim Seviyesi: Düşük eğitim seviyesi, daha vasıfsız işlerde çalışmayı ve dolayısıyla asgari ücret veya civarında gelir elde etmeyi beraberinde getiriyor.
• Sektörel Faktörler: Bazı sektörlerde (örneğin, hizmet sektörü) asgari ücretli çalışan oranı daha yüksek olabiliyor.

Bu faktörlerin bir araya gelmesiyle, Türkiye'de asgari ücretli çalışan sayısında belirgin bir artış gözlemleniyor. Bu durum, hem çalışanların yaşam standartları hem de sosyal güvenlik sisteminin geleceği açısından dikkatle ele alınması gereken bir konu olarak öne çıkıyor.

SGK'ya Ek Gelir Beklentisi ve Prim Tavanı Düzenlemesi

SGK, prim tavanının 9 kata çıkarılmasıyla 2026 yılında 63,7 milyar TL ek gelir elde etmeyi hedefliyor. Ancak, bu düzenlemenin ne kadar etkili olacağı ve asgari ücretli çalışan sayısındaki yüksek oranın önüne geçip geçemeyeceği merak konusu. Prim tavanından prim ödeyenlerin sayısının sadece 358 bin olması, gelir dağılımındaki adaletsizliği ve yüksek gelirli kesimin azınlıkta olduğunu gösteriyor.

Bu noktada, SGK'nın sadece gelir elde etmeye odaklanmak yerine, aynı zamanda istihdamı teşvik edici ve kayıt dışı ekonomiyi azaltıcı önlemler alması büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, prim tavanı düzenlemesi beklenen etkiyi göstermeyebilir ve asgari ücretli çalışan sayısındaki artış devam edebilir.

Asgari Ücretin Geleceği ve Çalışanların Beklentileri

Asgari ücretin belirlenmesi, her yıl milyonlarca çalışanın ve işverenin merakla beklediği bir süreç. Asgari ücretin sadece geçimini sağlamaya yetecek bir ücret olmaktan çıkarılıp, çalışanların refahını artıracak bir düzeye yükseltilmesi gerekiyor. Bu noktada, işverenlerin de sorumluluk alarak çalışanlarına daha iyi ücretler ödemesi ve sosyal haklar sağlaması büyük önem taşıyor.

Türkiye'de asgari ücretle çalışan sayısının yüksek olması, ekonomik ve sosyal dengesizliklerin bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Bu durumun düzeltilmesi için sadece asgari ücretin artırılması yeterli değil. Aynı zamanda, istihdamı teşvik edici politikaların uygulanması, eğitim seviyesinin yükseltilmesi ve kayıt dışı ekonominin azaltılması gibi yapısal reformların hayata geçirilmesi gerekiyor.